ایده آلیسم

انگارگرایی ، ایدئالیسم ، تصورگرایی ، مثل گرایی ، مینوگرایی ؛ گرایش به اینکه جهان خارج بیانی از ذهنیات انسانی است و سازمان ها و پدیده های اجتماعی بر اساس میزان تطابق آنان با ایده ها سنجیده می شوند . بر اساس آن ، عقاید بصورت مستقل و جدا از اشیاء و اعمال یا کیفیات مربوط به آنها بصورت عینی  وجود  دارند.

ایده آلیست ها از نظر اخلاق و رفتار انسانی ، در بالاترین سطح اخلاقیات و امور معنوی قرار دارند . آنان فرض می کنند مردم از شعور بالایی برخوردارند و بدین گونه مشکلاتی را برای خود بوجود می آورند . این آیین فلسفی توسط افلاطون (427-347ق.م) فیلسوف یونانی و گئورگ ویلهلم فردریش هگل ( 1770-1831) فیلسوف آلمانی ارئه شد .

در جامعه شناسی ، این اصطلاح گاه در وصف مواضعی مانند اعتقاد به اصالت تعاملات نمادین بکار می رود که بر اساس آن ، واقعیت اجتماعی خارجی نمی تواند مستقل از تعاملات روزمره و ذهنیت عاملان اجتماعی وجود داشته باشد. براساس ادعای مارکسیست ها ،جامعه شناسی،علمی ایده آلیستی است زیرا نقش علّی شرایط عینی اقتصادی را کم اهمیت می داند. این مکتب به آرمان ، تصور و تخیل بیش از تقلید طبیعت اهمیت می دهد . ایده آلیسم مبتنی بر آنست که اندیشه و تصور ارزشی اساسی در باب حقیقت دارد .
در علوم سیاسی ، مکتبی در روابط بین الملل است که در آن بر اهمیت ارزش های اخلاقی، هنجارهای حقوقی، بین الملل گرایی و هماهنگی منافع به عنوان اصول راهنمای سیاستگذاری خارجی تأکید می شود .

این گرایش در هنرهای زیبا به سبکی اطلاق می شود که هنرمند در آن اشیاء را چنانکه می خواهد تجسم می کند نه آن گونه که در واقعیت هست . به گفتۀ  ای.اچ.کار  نقاد این مکتب، اشتباه اصلی ایده آلیسم تمایل آن به افراط در اندیشۀ خیالپردازانه به بهای بی توجهی به تحلیل جدی تجربی است تا جایی که ویژگی شاخص ایده آلیسم، آنست که در آنچه باید باشد چنان غرق می شود که آنچه را که بوده و هست ، نادیده می گیرد. به نظر کار ،تأکید شدید بر اصول انتزاعی بجای واقعیات عینی باعث ناتوانی در درک و کنترل رویدادهای بین المللی بین جنگ های جهانی اول(1914-1918) و دوم (1939-1945) شد .

 جان لاک (1632-1704) فیلسوف انگلیسی، ژان ژاک روسو (1712-1778) فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی ،یوهان گوتلیب فیشه (1762-1814) فیلسوف آلمانی ، ساموئل تایلور کالریج (1772-1834) شاعر و فیلسوف انگلیسی ، فردریش ویلهلم ژوزف شلینگ (1775-1854) فیلوسف آلمانی ،جان استوارت میل (1806-1873) فیلسوف و اقتصاد دان انگلیسی و فرانسیس هربرت برادلی(1846-1924) فیلسوف انگلیسی ایده آلیست بودند. آیده آلیسم در مقابل رئالیسم ، فرامدرنیسم ،ماتریالیسم و مارکسیسم قرار دارد.

oگروه موضوعی ← علوم انسانی
oنظریه پرداز ← افلاطون/گئورگ ویلهلم فردریش هگل
oتاریخ ارایه ← قرن چهارم پیش از میلاد/قرن نوزدهم

انتشار این مطلب در:

افلاطون

انگارگرایی

ایدئالیسم

تصورگرایی

جان استوارت میل

جان لاک

ساموئل تایلور کالریج

فرانسیس هربرت برادلی

فردریش ویلهلم ژوزف شلینگ

مثل افلاطون

مثل گرایی

مینوگرایی

هگل

ژان ژاک روسو

گئورگ ویلهلم فردریش هگل

یوهان گوتلیب فیشه