خانه

نظریه پردازان

نظریه پردازان هزاره سوم

ایلیا «میم»

ايليا «ميم» را آموزگار بزرگ تفكر می دانند، به نظر مي‏رسد كه او يكي از بزرگترين پديده‏ هاي شعوري قرن حاضر باشد. از آنجا که علم تفكر زيرساخت اصلي دانايي و هوشمندي انسان است، مي‏توان آنرا به فرمول ژنتيكي دانايي تعبير كرد. به عبارتي اندازه و ويژگي‏هاي دانايي افراد ارتباط مستقيمي با ويژگي‏ها و روش‏هاي تفكر آنها دارد. از اين ديدگاه، با تحليل شخصيت معلم بزرگ، ايليا «ميم» به نتايج جالبي برمي‏خوريم كه به نوعي مي‏تواند نمايانگر ابعادي از اين تكنولوژي هوشمند باشد.

علم تفكر زيرساخت اصلي دانايي و هوشمندي انسان است. از اين رهگذر، مي‏توان آنرا به فرمول ژنتيكي دانايي تعبير كرد. به عبارتي اندازه و ويژگي‏هاي دانايي افراد ارتباط مستقيمي با ويژگي‏ها و روش‏هاي تفكر آنها دارد. به همان اندازه كه تكنولوژي، در تأمين خواسته‏ هاي انسان و تغيير كيفيت آنها نقش داشته است علم تفكر (جدا از اندازه اطلاعات) مي‏تواند در تحقق هوشمندي و آگاهي انسان مؤثر باشد. در واقع مي‏توان گفت كه علم تفكر تكنولوژي هوشمندي و روش‏هاي دانايي است و اين موضوع تأثيرات بسيار تعيين‏ كننده و اساسي خود را در حل مسائل (جداي از مقوله اطلاعات) به جا مي‏گذارد...
از اين ديدگاه، با تحليل شخصيت معلم بزرگ، ايليا «ميم» به نتايج جالبي برمي‏خوريم كه به نوعي مي‏تواند نمايانگر ابعادي از اين تكنولوژي هوشمند باشد.
روش‏هاي سي و شش گانه تفكر يكي از شاخص‏ترين وجوه تعليمات ذهني اوست. آموزش‏هايي كه ذهن انسان را مخاطب قرار مي‏دهد و در جهت تعالي ذهني و فكري افراد عمل مي‏كند. توانايي استثنايي و حيرت‏ انگيز تفكري او خود بيانگر قابليت فوق العاده‏ اي است كه در روش‏هاي سي و شش گانه تفكري وجود دارد.
روش‏هاي تفكر خلاق، نشانه‏ شناسي، تفكر قرينه‏ اي، موازي، معكوس، مفهوم‏ ياب، فرمول‏ساز و ضدفرمول، تفكر همذات‏ پندار، الگويي و طبيعت‏ انديشي از جمله اين روش‏ها مي‏باشد. اكثر روش‏هاي سي و شش گانه، براي اولين بار توسط خود او بيان گرديده است.
او بيشترين الگوهاي حل مسئله را از سيستم‏ها و ساختارهاي طبيعت و كيهان (از اتم، مولكول و سلول گرفته تا ساختار كهكشانها و سياهچاله‏ ها) مي‏گيرد و هر يك از موجودات طبيعت را حاوي الگويي براي حل گروهي از مسائل انساني مي‏داند. روش‏هاي الگوسازي توصيه شده او عمدتاً مبتني بر ساختار و عملكرد موجودات طبيعي و روابط ميان آنهاست.
مفهوم‏ يابي تغييرات و استخراج معاني نشانه ها و وقايع يكي از كاربردي‏ ترين روش‏هاي ايليا در حل مسائلي است كه ظاهراً براي آنها راه حل مجربي وجود ندارد.
او معتقد است كه مسائل گوناگون با روش‏هاي گوناگون قابل حل‏ اند و نمي‏توان همه مسائل ذهني را به صرف آنكه ذهني‏ اند با يك روش حل كرد. مثلاً در حوزه‏ اي مانند تصميم‏ گيري او از روش‏هاي تصميم‏ بيني، تصميم‏ سازي، تصميم‏ داري، تصميم‏ يابي، تصميم‏ شكني و تصميم‏ زايي سخن مي‏گويد و روش تصميم«گيري» را براي همه انواع تصميم و انتخاب كاملاً نارسا و ناكافي مي‏داند.
او با دورانديشي خود به زمان ها و فواصل بسيار دور از مسئله مي‏رود و احتمالات و امكاناتي را مورد نظر و تدبير قرار مي‏دهد كه در حالت معمولي غالباً انسان تنها به قسمتي از آن امكانات ممكن است توجه داشته باشد. نگاه او به گذشته و استخراج درس‏هايي متناسب با مسائل موجود، چنان است كه انگار گذشته حجم متراكم و در دسترسي از فرمولها و روش‏هاي حل مسئله است.
هوشياري او نسبت به وضعيت موجود و زمان حال به قدري زياد است كه به نظر مي‏رسد او به وضع موجود از نظر آگاهي كاملاً محيط بوده و كاملاً از بالا به مسائل نگاه مي‏كند. كامل‏ انديشي و درون‏ بيني وقايع از نكات شاخص شيوه تفكري ايلياست.
خلاقيت و آفرينندگي در ارائه روش‏ها و راه‏ها و پاسخ‏هاي بديع و استثنايي، ايليا را به متفكري خلاق و تمام عيّار بدل ساخته است...
از ديدگاه برخی، جواب او به مسائل گوناگون زندگي بشر كامل و همه جانبه است. آموزش‏هاي او ابعاد متعددي دارد بطوري كه در زمينه‏ هاي مختلف زندگي قابل تعميم است و مي‏توان از تفسير آنها در شرايط مختلف به راه‏ حل‏ها رسيد. او از همه زاويه‏ ها به مسائل نگاه مي‏كند و نگاهش به گونه‏ اي است كه انگار از بالا همه چيز را مي‏بيند. ممكن است بيشتر انسانها حتي در يك روش درست تفكر دچار مشكل شوند اما او بر روش‏هاي گوناگون و مختلف تفكر احاطه دارد و حتي با مشهورترين متفكران به هيچ وجه قابل مقايسه نيست. او به يك موضوع از همه زواياي ممكن نگاه مي‏كند. تغييرات و نشانه‏ ها را به شكلي تفسير مي‏كند كه انگار در حال خواندن متن يك كتاب است و به صداها طوري گوش مي‏دهد كه انگار معني پنهان در آنها را مي‏شنود. نگاهش به چيزها طوري است كه به نظر مي‏رسد متوجه درون چيزها است. او به نشانه‏ ها توجه خاصي دارد و تغييرات (تغييرات اوضاع) را به دقت معني مي‏كند، طوري كه بين اين نشانه‏ ها و اتفاقاتي كه بعداً مي‏ افتد يا در زمان فعلي وجود دارد ولي پوشيده است، رابطه عميقي برقرار مي‏كند. همچنين براي قبول كردن بيشتر چيزها به نشانه‏ ها توجه مي‏كند و بدون وجود نشانه‏ ها چيزي را قبول نمي‏كند.
يكي از مهمترين تئوري‏هايي كه ايليا مطرح كرده است دكترين هماهنگي است. موضوع بسيار پيچيده و پردامنه‏ اي كه به سادگي بيان شده است. از نظر او هم آهنگي، كليد توفيق است و اين توفيق، در همه امور تعميم‏ پذير است. به عبارتي توفيق يك نظام سياسي، ديني، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي، بيش از هر چيز، به اندازه هماهنگي آن با شرايط و مخاطبان وابسته است. از اين نظر روش‏هاي پيشنهادي او، اساساً روش‏هايي غير مطلق‏گرا و ديناميك مي‏باشد. در بعضي از جلسات پرسش و پاسخ و جلسات تفكر گروهي او بطرز غير قابل رقابت و غير قابل مقايسه‏ اي با ديگران، به سؤالات پاسخ داده است و توانايي او در پاسخگويي به سؤالات به هيچ وجه شباهتي با افراد حاضر نداشته است...
به نظر مي‏رسد كه او يكي از بزرگترين پديده‏هاي شعوري قرن حاضر باشد. اين موضوع كاملاً قابل اثبات و امتحان است.

oگروه موضوعی← علوم انسانی
oنظریه های ارایه شده ← نظریه هماهنگی، نظریه نگاه خلاق، نظریه پیوند تمدن ها و نزدیکی ادیان، نظریه شعور سالاری و ...
oتاریخ (ارایه نظریه یا بازه زندگی) ← دهه هفتاد خورشیدی