خانه

نظریه پردازان

نظریه پردازان هزاره سوم

هربرت بلومر

هربرت بلومر در سال 1900 میلادی در میسوری ایالات متحده امریکا متولد شد. وی پس از فارغ التحصیلی عملاً از سال 1930 وارد عرصه جامعه شناسی شد و یکی از معروفترین چهره های جامعه شناسی آمریکا به شمار می رود. او در طول حیات علمی خویش به سمتهای علمی بسیاری دست یافت.

از جمله رئیس گروه جامعه شناسی دانشگاه برکلی در کالیفرنیا، رئیس انجمن جامعه شناسان امریکایی و رئیس انجمن بین المللی جامعه شناسان و چندین سمت دیگر. از لحاظ مراتب دانشگاهی نیز به آخرین مدارج و رتبه های علمی یعنی مرتبه " استاد برجسته" ارتقاء پیدا نمود.
وی در سال 1939 طی یک سخنرانی برای اولین بار مکتب خویش را با نامگذاری جدید اندرکنش گرایی نمادین معرفی و پایه گذاری کرد.آنچه وی مطرح می کند وجوه تکمیلی و اضافاتی بر کار "مید" است. بلومر تا سال 1980 بیش از هفتاد مقاله علمی متفاوت در زمینه جامعه شناسی منتشر می کند و در سال 1969 مهمترین کتاب خود را تحت عنوان " چشم انداز و روش کنش متقابل گرایی نمادی" به چاپ می رساند. او علاوه بر دارا بودن عنوان پرفسور برجسته، دارای دکترای افتخاری در علوم،کرسی استادی در دانشگاههای شیکاگو و برکلی بوده و تا سال 1961 ریاست موسسه علوم اجتماعی در دانشگاه برکلی را عهده دار بوده است. همچنین استاد مدعو دانشگاهای میشیگان،ایووا،هاوایی و کالیفرنیای جنوبی بوده و در سال 1970 هم زمان با بازنشستگی از دانشگاه برکلی کرسی استادی دانشگاه بین المللی ایالات متحده را تا پایان عمر اشغال می نماید. ریاست انجمن جامعه شناسان امریکا،جامعه مطالعات اجتماعی و موسسه جامعه بین المللی از دیگر سمتهای ایشان می باشد.
پرفسور بلومر شاگرد خاص جرج هربرت مید بوده و تا سال 1930 به عنوان سخنگوی مکتب رفتارگرایی اجتماعی مید، معرفی شده بود. اما از این سال به بعد با قبول اصول اساسی کار مید، پایه های نظام فکری خود را پی ریخت و نام مکتب خود را " کنش متقابل نمادی" نهاد.
همچنین اولین کسی که در پهنه علم جامعه شناسی رسماً با جامعه شناسان عواملی به مخالفت پرداخت، بلومر بود. وی تمام کارهایی را که جامعه شناسان قرن اخیر در خصوص تحلیل متغیرها انجام دادند ناقص و ناتوان از درک کامل واقعیت می داند. او معتقد بود در علوم اجتماعی هیچ چیز تعیین کننده ای در مورد رفتار انسان نمی توان یافت. مثلاً در مطالعات پیرامون اعتیاد، محققین با ارائه جداول و آمارهایی به نتیجه هایی رسیده اند، من جمله این که برخی عدم وجود امکانات تفریحی را علت روی آوردن فرد به مواد وخدر می دانند و برخی وجود مرزهای آزاد و بازار ، والی آخر. ولی اینها هیچ کدام تحلیلی جمعه شناختی محسوب نمی شوند. باید فهمید که مشکل اعتیاد چیست؟ چرا تقریباً در تمام اقشار رخنه می کنند و هر لحظه از جای تازه ای سر بدر می آورد؟ چرا اعتیاد در خانه ها رشد می کند؟ باید جامعه شناس بفهمد که این درد از کجاست؟ باید مردم کوچه و بازار را از نزدیک مورد مطالعه قرار دهد و نباید ساخت جامعه و تاثیرات آن را به عنوان عاملی جبری تلقی نمود، بلکه باید آن را به عنوان فضایی که در ذهن عمووم مردم واقعی جامعه وجود دارد مورد بررسی قرار داد. تنها در این صورت است که جامعه شناسی می تواند جدل حقیقی جامعه را باز شناسد و از بند های تحمیل شده سیستمهای متمرکز حاکم بر فرهنگ و جامعه رها شود و واقعیت خارجی فرهنگ و جامعه را دریابد.
در حقیقت آنچه بلومر طرح کرد باعث شد که مفاهیم تفسیری در جامعه شناسی آمریکا و اروپا جان تازه ای بگیرد و هدف و مسیر اصلی خود را بازیابد و راههای تازه ای فراسوی خود پیدا نماید. این به ویژه به نوع تفسیر وی از تجربه باز می گردد. بدین سیاق بلومر تجربه گرایی و آزمون عینی را از شرایط اساسی تحقیق در علوم اجتماعی بر می شمارد. به نظر وی تحقیقی که در آن تجربه دخالت نداشته باشد، هیچگونه پایه و ارزش علمی ندارد. ولی تجربه نه به معنای به بند کشیدن حوزه قلمرو جامعه شناسی در میدان از پیش تعیین شده متغیر ها؛ بلکه به معنی تعمق و ژرف نگری درزندگی واقعی و عملی مردم، آنگونه که به واقع هست. تجربه یعنی کشف واقعیاتی که در حرکت و پویش است و نیز بازبینی مستمر نتایجی که از تجربه عملی حاصل می شود.

منبع: درآمدی بر مکاتب و نظریه های جامعه شناسی، حسین ابوالحسن تنهایی، گناباد: مرندیز، 1374

oگروه موضوعی ← علوم انسانی
oنظریه های ارایه شده ← متدولوژی بلومر، کنش متقابل گرایی نمادین
oتاریخ (ارایه نظریه یا بازه زندگی) ← 1900- 1987